Η χειρουργική θεραπεία του καρκίνου του λάρυγγα εξαρτάται από τη θέση και την έκταση του πρωτοπαθούς όγκου στο λάρυγγα και, σε κάθε περίπτωση , από τα γενικά χαρακτηριστικά (π.χ. βιολογική ηλικία) του κάθε ασθενούς.
Πρωταρχικός στόχος της θεραπείας του καρκίνου του λάρυγγα είναι η πλήρης εξάλειψη της νόσου. Αυτή ορίζεται ως η αφαίρεση του όγκου σε υγιή όρια εκτομής και η αφαίρεση των μεταστάσεων στους περιοχικούς λεμφαδένες. Εξίσου σημαντικοί για την ποιότητα ζωής του ασθενούς στόχοι είναι η διατήρηση της λειτουργίας της κατάποσης (με αποφυγή μόνιμης τραχειοστομίας ή και γαστροστομίας προς σίτιση) και η διατήρηση ικανοποιητικού βαθμού ομιλίας.
Μικροχειρουργική καρκίνου λάρυγγα με Laser
Τις τελευταίες δεκαετίες το επίκεντρο των θεραπευτικής προσέγγισης στη χειρουργική του καρκίνου του λάρυγγα έχει μετατοπιστεί προς την ανάγκη της διατήρησης οχι μόνο του λάρυγγα ως οργάνου αλλά και της φυσιολογικής του λειτουργίας (προφύλαξη των αεραγωγών από εισρόφηση, ομιλία). Κεντρική θέση σε αυτή τη χειρουργική φιλοσοφία κατέχει η διαστοματική μικροσκοπική χειρουργική με Laser όπως επίσης και η διαστοματική ρομποτική χειρουργική (TORS), τεχνικές που έφεραν χωρίς αμφιβολία μία πραγματική επανάσταση στην χειρουργική ογκολογία του λάρυγγα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μικροχειρουργική του λαρυγγικού καρκίνου με τη βοήθεια του Laser πρωτοεφαρμόστηκε σε παγκόσμιο επίπεδο στα μέσα της δεκαετίας του ‘70 στο Erlangen από τον τότε επιμελητή (μετέπειτα καθηγητή) W. Steiner. Κατα αυτήν, ο ασθενής τοποθετείται στο χειρουργικό τραπέζι υπό ενδοτραχειακή γενική αναισθησία και τοποθέτηση τραχειοσωλήνα. Με τη βοήθεια ενός ειδικού σωλήνα αμεσοσκόπησης που τοποθετείται από το στόμα είναι δυνατή η επισκόπηση της καρκινικής βλάβης στον λάρυγγα και η αφαίρεση της με τη βοήθεια δέσμης ακτίνων Laser (κατά κανόνια διοξειδίου του άνθρακα). Απαραίτητη είναι η λήψη βιοψιών στα όρια της εκτομής και η διενέργεια ταχείας βιοψίας κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, η οποία θα επιβεβαιώσει την αρτιότητα της χειρουργικής εκτομής του όγκου.
Δεν θα πρέπει ωστόσο να ξεχνάει κανείς ότι η ορθή εφαρμογή αυτών των τεχνικών στηρίζεται στην σωστή ένδειξη: Η συντηρητική διαστοματική χειρουργική μπορεί να εφαρμοστεί σε βλάβες μικρού μεγέθους (σταδίου) που είναι εξ ολοκλήρου ορατές με τη διαστοματική προσπέλαση. Φυσικά, η εμπειρία του θεράποντος ιατρού παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην διεύρυνση των ενδείξεων και την εφαρμογή της μεθόδου και σε μεγαλύτερους όγκους. Ο ιατρός έτυχε μακροχρόνιας και εντατικής χειρουργικής εκπαίδευσης στη χειρουργική του καρκίνου του λάρυγγα κι έχει δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της εμπειρίας του κέντρου του σε περιοδικά παγκόσμιας εμβέλειας.
Λαρυγγεκτομή
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις κατά τις οποίες αποκλείεται η δυνατότητα συντηρητικής διαστοματικής χειρουργικής, ενδείκνυνται ανάλογα με την εντόπιση και το μέγεθος του όγκο η μερική λαρυγγεκτομή (κάθετη, οριζόντια, υπερκρικοειδική) και η ολική λαρυγγεκτομή. Η τελευταία (η οποία συνεπάγεται την παρουσία μόνιμης τραχειοστομίας) παραμένει ως η θεραπευτική επιλογή πρώτης γραμμής για ασθενείς που είναι ακατάλληλοι για συντηρητικές διαστοματικές τεχνικές (προχωρημένος καρκίνος του λάρυγγα ή του υποφάρυγγα με διήθηση του σκελετού του λάρυγγα ή των εξωλαρυγγικών μαλακών μορίων), σε αποτυχία ανταπόκρισης σε ακτινοχημειοθεραπεία ή σε περιπτώσεις υποτροπών μετά από διαστοματικές προσπελάσεις.
Κατα την ολική λαρυγγεκτομή, εάν αναμένεται δύσκολη διασωλήνωση λόγω απόφραξης του αεραγωγού από τον όγκο, πρέπει να γίνει προεγχειρητική τραχειοτομή με τοπική αναισθησία. Η πιο κοινή τομή του δέρματος που χρησιμοποιείται για την ολική λαρυγγεκτομή είναι η τομή σχήματος U κατά Gluck-Sorenson. Τα μεγάλα αγγεία του τραχήλου παρασκευάζονται με προσοχή, οι μύες κάτω από το υοειδές οστό διατέμνονται, ο λάρυγγας κινητοποιείται σταδιακά και αποκολλάται προσεκτικά από το φάρυγγα. Ακολουθεί η τοποθέτηση της φωνητικής πρόθεσης μέσα από μία επικοινωνία που δημιουργείται μεταξύ τραχείας και οισοφάγου. Στο τέλος, το έλειμμα του φάρυγγα συγκλείεται προσεκτικά και σε πολλαπλά στρώματα και ακολουθεί η σύγκλειση του εγχειρητικού τραύματος.
Η μετεγχειρητική παρακολούθηση του ασθενούς είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Μετα από 7 ημέρες αφαιρείται ο ρινογαστρικός καθετήρας σίτισης, διενεργείται έλεγχος της αρτιότητας του φάρυγγα με βαριούχο οισοφαγογραφία και ο ασθενής αρχίζει να σιτίζεται από το στόμα. Μετά τη λήψη του ιστολογικού πορίσματος, το περιστατικό παρουσιάζεται σε ογκολογικό συμβούλιο, όπου καθορίζεται η στρατηγική για την περαιτέρω θεραπεία του ασθενούς. Σε κάθε περίπτωση, μία τόσο ριζική επέμβαση με σημαντική επιβάρυνση της ποιότητας ζωής του ασθενούς απαιτεί στην μετεγχειρητική φάση μία πρόσθετη υποστήριξη από εξειδικευμένο ιατρικό, παραϊατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό με εμπειρία στη φροντίδα αυτών των ασθενών.
